Het college vraagt de gemeenteraad om de ‘Bestuursopdracht asielopvang Wijdemeren’ vast te stellen.
In de ‘Bestuursopdracht asielopvang Wijdemeren’ staan uitgangspunten voor de realisatie van een mogelijke opvanglocatie. Op basis van deze uitgangspunten kunnen gemeente, het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) of andere partijen locaties aandragen. Er zijn op dit moment nog geen locaties in beeld. Door eerst uitgangspunten met de raad vast te stellen, hoopt het college de transparantie en het draagvlak te vergroten.
De opvang van asielzoekers is een wettelijke verplichting. Het college van burgemeester en wethouders ziet het ook als een maatschappelijke verantwoordelijkheid. Volgens de bestuursopdracht gaat Wijdemeren op zoek naar een opvanglocatie voor maximaal 150 asielzoekers, voor minimaal 5 jaar. Een alternatief kan een locatie voor maximaal 50 alleenstaande minderjarige vreemdelingen (amv’ers) zijn, eveneens voor minimaal 5 jaar. Een hybride versie is ook mogelijk. Betrokkenheid van de raad en omwonenden speelt daarbij een belangrijke rol.
Lessen uit het NERA-dossier
Bij het opstellen van de uitgangspunten zijn de lessen uit het NERA-dossier meegenomen. In maart 2023 maakte het toenmalige college bekend dat het COA een onderzoek zou doen naar de huisvesting van circa 350 asielzoekers op de NERA-locatie in Nederhorst den Berg. Eind april besloot het college te stoppen met het onderzoek. Het proces was te complex geworden en er was te weinig draagvlak. In de tussenliggende tijd was er veel onrust en maatschappelijke weerstand ontstaan.
Een belangrijke les uit dit dossier is dat raad en college eerst met elkaar praten over criteria en uitgangspunten voordat er gesproken wordt over concrete locaties. Ook moeten er, voordat een locatie in beeld is, goede afspraken worden gemaakt over communicatie, participatie en de dialoog met de samenleving. Een andere les is dat de gemeente verantwoordelijkheid en regie neemt bij het proces. Zij laat dit niet (alleen) over aan een initiatiefnemer of het COA.
Geen specifieke locaties in beeld
Op dit moment zijn er nog geen specifieke locaties in beeld. Eerst liggen de uitgangspunten ter vaststelling voor aan de gemeenteraad. Daarna begint de zoektocht naar locaties. Of deze zoektocht kansrijke locaties gaat opleveren, is nog niet te zeggen. Bij de keuze van een locatie houdt de gemeente rekening met de draagkracht van een dorp of wijk. Een ander belangrijk uitgangspunt is dat Wijdemeren inzet op één locatie. Deze locatie moet bij voorkeur binnen een straal van 2 kilometer van voorzieningen of een dorpskern liggen. Volgens de uitgangspunten moet reguliere asielopvang zoveel mogelijk gericht zijn op een gemengde doelgroep. Dat wil zeggen naast mannen en vrouwen ook gezinnen met kinderen.
Vervolg
De raad neemt 17 april een besluit over de bestuursopdracht. Als het vervolgtraject een locatie oplevert, maakt het college in een bestuursovereenkomst nadere afspraken met het COA. Zo snel als mogelijk volgt het gesprek met de raad en omwonenden. Deze omwonenden en andere belanghebbenden worden in een vroeg stadium betrokken. Hiervoor stellen gemeente en COA een communicatie- en participatietraject op. Daarbij staan het gesprek met de omgeving en het aansluiten op de behoeften uit de omgeving centraal. Pas daarna neemt het college een definitief besluit.