Kortenhoef is een meer dan duizend jaar oud veendorp en is voortgekomen uit dorpen die lagen rond het meer van de Bisschop van Utrecht: Ankeveen, Kortenhoef en Nederhorst.

De grenzen van toen bestaan nog in de 'Raden', zoals de Kromme Rade, de ’s-Gravelandse Vaart en de Stichtse Kade. In 1156 heet het dorp Curtevenne. De kern van het dorp ligt dan waar nu nog het oude kerkje aan de Kortenhoefsedijk staat. Tegen het eind van de 16e eeuw krijgt het dorp haar eigen dorpsbestuur. In 1675 telt Kortenhoef 87 gezinnen met in totaal 207 personen.

In de 17e en 18e eeuw vestigen zich hier veel immigranten en breidt het dorp zich uit. Veel werkgelegenheid is er dan nog niet. Daarin brengt de eerste drooglegging van het Horstermeer verandering. Maar veruit de grootste verandering komt op rekening van de vervening. De plassen, het landschappelijk patroon en het dorpskarakter zijn daaraan te danken.

In de 19e eeuw verarmt Kortenhoef en gaan de welgestelden aan de ‘Rade’ tegen ’s-Graveland aan wonen. Zo rond 1900 worden de Kortenhoefse natuurgebieden (het land van Gabriël) ontdekt door schilders. In de jaren ’30 ontstaat de Oranjebuurt, in 1958 Munniksveen en in de zestiger en zeventiger jaren de wijken Groenhoeven I, II, III en de Gaard.